PORĘCZE I INNE ELEMENTY POMOCNICZE W ŁAZIENCE DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

Poręcze w założeniu mają być pomocne wszystkim osobom niepełnosprawnym w korzystaniu z miski ustępowej, umywalki, prysznica bądź z wanny. W praktyce są jednak wykorzystywane tylko przez część z tych osób. Głównie przez osoby starsze oraz poruszające się o kulach. Pozwalają bowiem, w czasie dokonywania różnych czynności, dodatkowo wykorzystać także ręce.

W przypadku osób poruszających się na wózkach należy pamiętać o tym, aby coś co ma służyć i pomagać, nie stanowiło utrudnienia. Przy wyborze poręczy zwróćmy zatem uwagę na to, aby przynajmniej jedna z nich była montowana jako uchylna.

Istnieje wiele rodzajów poręczy zarówno prostych jak i łamanych. Rozwiązaniem optymalnym jest zastosowanie poręczy łamanych

- szczególnie, gdy łazienka jest wykorzystywana przez osoby o różnych schorzeniach. Tego typu poręcze pozwalają nam bowiem na wykorzystanie różnych części ręki - zarówno dłoni, jak również łokcia, nadgarstka, a nawet przedramienia.

Dla osób mających kłopoty z mocnym chwytem, w miejsce poręczy gładkich należy zastosować faliste. Zdecydowanie poprawią one pewność chwytu.

Nie należy także zapominać o pozostałych elementach, z których korzystają osoby niepełnosprawne w łazience - gniazdka elektryczne, wieszaki na ubrania (szczególnie istotne w przypadku zimowej pory) oraz szafki. Także one powinny być odpowiednio dostosowane.

Bardzo pożytecznym rozwiązaniem może być zastosowanie kaloryfera z grzałką elektryczną. Jego użycie w trakcie chłodnych dni poza sezonem grzewczym pozwoli zapobiec przeziębieniu po wyjściu z wanny bądź prysznica.

Niezmiernie istotnym elementem wyposażenia łazienki jest lustro. Zwyczajowo jest ono montowane nad umywalką. W przypadku łazienki bez barier zdecydowanie najlepszym rozwiązaniem jest zastosowanie lustra uchylnego. Jego odpowiednie odgięcie pozwala bowiem na dokładne przejrzenie się osobie na wózku. Zazwyczaj nie jest to możliwe, gdy jest ono na stałe zawieszone nad umywalką

Osoby niepełnosprawne i starsze zwłaszcza w łazience potrzebują więcej miejsca. Jest to związane bezpośrednio z ich niepełnosprawnością.

Szczególnie osoby poruszające się na wózkach inwalidzkich wymagają przestrzeni, która zapewni im możliwość swobodnego obrotu w miejscu wózkiem bez konieczności opuszczania pomieszczenia. Dlatego niezwykle pożyteczną czynnością w trakcie projektowania nowej czy też aranżacji istniejącej łazienki jest szkic. Na nim powinniśmy nanieść nie tylko wszystkie niezbędne elementy wyposażenia, takie jak: miska ustępowa, wanna lub prysznic, ale również pralkę czy szafki. Taki szkic pozwoli uzyskać prawdziwy obraz, jak będzie wyglądała łazienka w rzeczywistości, w trakcie późniejszego codziennego użytkowania.

W przypadku nowo wznoszonego obiektu sprawa jest prosta. Już na wstępnym etapie projektu technicznego możemy dokonać ewentualnych niezbędnych korekt, przesuwając np. ściany tak, aby przyszła łazienka spełniła wszystkie nasze potrzeby i oczekiwania.

Jeśli natomiast aranżacji dokonujemy w obiekcie już istniejącym, nasze pole manewru jest znacznie ograniczone. Występowanie ścian nośnych (brak możliwości przesunięć), może sprawić, że aby zapewnić konieczną przestrzeń manewrową będziemy musieli pozbyć się sprzętów, które niekoniecznie muszą stać w łazience np. pralki.

Należy także podkreślić, że istotną z punktu widzenia osób mających problemy z poruszaniem się jest absolutna jednopoziomowość pomieszczeń, a szczególnie łazienek. Niedopuszczalnym jest występowanie różnych poziomów (stopni czy progów). Mogą one utrudnić lub wręcz uniemożliwić poruszanie się (wózek inwalidzki), a nawet spowodować potknięcia i upadki (osoby starsze).

Pytania i odpowiedzi.

Dlaczego deska sedesowa dla osób starszych i niepełnosprawnych powinna mieć specjalne wzmocnienie i nie jest zamkniętym owalem w przedniej części?

Zarówno osoby starsze jak i niepełnosprawne mogą mieć problemy z siadaniem i wstawaniem. Zdarza się, iż potrafią one z dużą siłą usiąść lub nawet upaść podczas siadania. W takich przypadkach przydają się dodatkowe wzmocnienia. Ich brak może po prostu doprowadzić do uszkodzenia deski. Ponadto, w odróżnieniu od deski cienkiej, deska masywna podczas takiego siadania/wstawania nie uszkodzi się (nie złamie się), a więc nie pokaleczy ciała. Owal natomiast przerywamy w przedniej części z powodów higienicznych. Znacznie ułatwia on dostępu do stref ciała, które pragniemy umyć po każdorazowym załatwianiu potrzeb fizjologicznych.

Kabina prysznicowa czy wanna – co lepiej nadaje się dla osoby starszej lub niepełnosprawnej?

Z punktu widzenia osoby starszej lub niepełnosprawnej (poruszającej się na wózku) najlepszym rozwiązaniem jest kabina prysznicowa z brodzikiem wmontowanym w posadzkę na równi z podłogą. Starsi unikną dzięki temu potknięć, a wózkowicze będą mieli swobodny dostęp. Najlepiej, gdy brodzik posiada powierzchnię ryflowaną – to zapewnia jej cechy antypoślizgowości. W przypadku gdy osoba ma problemy ze staniem, pamiętajmy o zamontowaniu krzesełka oraz poręczy. Pozwolą one zarówno na przytrzymanie podczas siadania/wstawania, jak również samego siedzenia. Komfort utrzymania temperatury podczas kąpieli zapewni zasłona prysznicowa umieszczona zamiast klasycznych ścianek.

Jeśli nie prysznic, to wanna - co wtedy?

Idealnym rozwiązaniem jest oczywiście posiadanie i wanny i kabiny prysznicowej.
Niestety, można je zrealizować wyłącznie w łazienkach dużych. W przypadku mniejszych musimy dokonać wyboru. Warto, oczywiście obok indywidualnych preferencji, wziąć również pod uwagę np. to, czy osoba zmuszona jest zażywać kąpieli leczniczych. W takim przypadku wskazana jest wanna. Przed jej montażem należy zbadać, czy wejście do niej nie będzie przyszłemu użytkownikowi nastręczało problemów. W razie potrzeby można zastosować schodki i drabinkę. Z punktu widzenia wygody, a przede wszystkim bezpieczeństwa, dobrze jest, gdy zamontujemy również poręcze. W przypadku wózkowicza musimy zastosować podnośnik - bezpiecznie przetransportuje on osobę z wózka do wanny. Jeżeli zastosowanie takiego rozwiązania nie jest możliwe, powinniśmy zamiast wanny pomyśleć o prysznicu.

Jakie krzesełko pod prysznic wybrać dla osoby niepełnosprawnej, a jakie dla osoby starszej?

Rodzaj krzesełka powinniśmy uzależnić od rodzaju niepełnosprawności. Krzesełko ażurowe (ze szczebelkami) w porównaniu do krzesełka z siedziskiem „pełnym” pozwala na swobodniejszy dostęp do większej partii ciała. Ma jednak zasadniczą wadę. Otóż jest niebezpieczne dla osób, które poruszają się na wózkach i mają w związku z tym daleko posunięty zanik mięśni pośladkowych. Podczas siedzenia na szczebelkach może nastąpić nadmierny miejscowy ucisk, a w konsekwencji przecięcie przez kości pośladkowe mięśnia i skóry. Takie rany bardzo trudno się goją. Zdarza się, iż powodują konieczność dokonywania przeszczepu z innych mięśni. Dlatego, o ile dla osób starszych można wziąć pod uwagę krzesełko ażurowe, o tyle dla osób poruszających się na wózkach lepiej wybrać krzesełko pełne.

Skąd pieniądze na dostosowanie łazienki?

Na mocy ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. O rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, a także Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie określenia rodzajów zadań powiatu, które mogą być finansowane ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, osoby niepełnosprawne mogą obecnie ubiegać się o dofinansowanie ze środków PFRON prac zmierzających do likwidacji barier architektonicznych w swoim otoczeniu, w tym w pomieszczeniach sanitarnych. Wysokość dofinansowania likwidacji barier architektonicznych wynosi do 80% kosztów przedsięwzięcia, nie może jednak przekraczać kwoty równej piętnastokrotności przeciętnego wynagrodzenia. W celu uzyskania dofinansowania ze środków Funduszu konieczne jest wypełnienie wniosku o takie dofinansowanie i złożenie go we właściwym dla miejsca zamieszkania osoby niepełnosprawnej powiatowym centrum pomocy rodzinie. Wzory takich wniosków znajdują się w ośrodkach PCPR.
Nie jest wymagane osobiste składanie wniosku - może to uczynić przedstawiciel ustawowy, opiekun prawny ustanowiony postanowieniem sądu lub pełnomocnik ustanowiony notarialnie.

Źródło: Integracja